Kurtarıcı

Asimov'un Robot serisindeki bir diğer kitabı. Bu kitabı İngiltere yolcuğunda bitireceğimi hiç düşünmemiştim. Pek de plansız gerçekleşen bir iş seyahati esnasında kitap tüm gerginliğime eşlik etti.

Robot Serisi:
Ben Robot
Çelik Mağaralar
Güneşin Tanrıları
Robotların Şafağı
Kurtarıcı

Kurtarıcı'da Elijah Baley ölmüştür. Fastolfe da ölmüştür.Elijah'ın hayalleri gerçekleşmiş; Arzlılar gezegenlere açılmışlardır, Göçmen olmuşlardır. Ancak Gladia hala hayattadır. Baley'nin alt ettiği de Auroralı-Kelden Amadiro- hayattadır. Kini sönmemiş bir şekilde yaşamaya devam etmektedir. Yanında Fastolfe'un kızının yanı sıra Gladia'nın da torunu Levular Mandamus da çalışmaya başlamıştır. Planları ise tamamen Arz'ın bitirmek üzerinedir.

Gladia'nın gezegeni Solaria'da ise kimse kalmamıştır. Oraya giden iki gemi ise parçalanmış, gezegene inen insanlardan da bir daha haber alınamamıştır. Daneel Giskard Baley yönetiminde bir gemi daha Solaria'ya ziyaret düzenlemek üzere hazırlanmıştır. Kaptan Baley yanlarına Gladia'yı da almak istemektedir. Kaptan Baley, Elijah'ın torunlarındandır. Gladia kendisine Fastolfe'tan miras kalan Daneel ve Giskard'ı da yanına alarak yola çıkar. Giskard'ın güçleri henüz hala kimse tarafından bilinmemektedir. Ancak Giskard durumu Daneel'e açıklamıştır.

Amadiro'nun kini ve Mandamus'un planları Arz'ın sonunu getirecektir. Daneel ise Giskard bir krizin yaklaştığını bilmektedir ancak bunun ne şekilde; nereden geleceğini bilmemektedir.

Asimov dünya içerisine dünya gizlemiş. Uzaycılar, Arzlılar, Göçmenler hangi topluluktan olursa olsun, aralarında milyarlarca ışık yılı uzaklık olsun, insan insanlığını gösteriyor. Giskard'ın insanlığın bağlı olduğu kuralları matametiksel bir gerçeklikle ortaya koyamasa da seziyor. Haliyle biz de seziyoruz. Bizi bizden iyi kim bilir?

Kitap bittiğinde kitabın bittiğini bir kaç dakika algılayamadım. Sanki biraz daha sayfa olması gerekiyormuş gibi kitaba bakıp durdum.Haliyle Asimov'un külliyatını biraz daha deşmem gerekecek.

Robotların Şafağı

Türkiye'de Robot serisi altında bulduğum bir başka kitap. Asimov'un kurduğu temiz nedensellik algoritmasının ardına saklanmış küçük sürprizler ile birlikte tadından yenmez bir başyapıt serisi çıkıyor.

Robot Serisi:
Ben Robot
Çelik Mağaralar
Güneşin Tanrıları
Robotların Şafağı
Kurtarıcı

Bir robot bir insanın dostu olabilir mi? Minvalde koşan Elijah Baley'nin değişimini de okuyoruz bir yandan da. Arz'ın çelik rahminden özgürlüğün gelişinin çark seslerini duyuyoruz. Dost kelimesini Türk Dil Kurumu aşağıdaki şekillerde açıklıyor:

1. isim Sevilen, güvenilen, yakın arkadaş, gönüldaş, iyi anlaşılan kimse, düşman karşıtı
"Ben giderim adım kalır / Dostlar beni hatırlasın" - Âşık Veysel
2. Erkek veya kadının evlilik dışı ilişki kurduğu kimse, zamazingo
"Bir dostu vardı, belalı, çapkın bir delikanlı." - H. R. Gürpınar
3. Sahibine sevgi gösteren hayvan
"Köpek insan dostudur."
4. Bir şeye aşırı ilgi duyan, koruyan kimse
"Kitap dostu."
5. sıfat İyi geçinen, aralarında iyi ilişki bulunan
"Yüzleri tatlı, dilleri tatlı, dost insanlardı bunlar." - T. Buğra

Bu açıklamalar ışığında ve bir robotun hareket edebilen bir eşya olduğunu da göz önünde bulundurursak masa ile yahut armut koltukla bir insan arasında ne kadar dostluk olursa bir robotla bir insan arasında da o kadar dostluk olabiliyor. Ancak robot insana dostluk etsin diye tasarlanmış olabilir. Robot aslında işini yapıyor. Hissettiği için yapmıyor.

Robotların yapabileceklerinin bir sınırı var mıdır? Örneğin bir robotun çizdiği resim sanat mıdır yahut yazdığı bir öykü sanat mıdır? Tanımlamalar insanları kısıtlayan kıstaslar haline dönüşüyor. Robotlar kendi parmakizlerine -seri numaralarına- has pozitronik beyinlere sahipler. O halde her biri bir eşsiz birey durumuna dönüşüyor. Bu da onların yaptıklarının kabul edilmemesinin etnik köken ayrımcılığına doğru uzanan yolun başını oluşturuyor...

Asimov tanımlamaları yeniden yapıyor!

Aurora'da bir cinayet işlenmiştir. Ölen ise aslında hiç yaşamamıştır. Robot Jander'ın beyni durmuştur. Dr. Fastolfe'un robotudur ve Dr. Falstofe'tan şüphelenmektedirler. Bu da Arz ile Aurora arasındaki gerilimi tırmandırmıştır. Baley ya olayı çözecektir ya da gözden düşeektir... Zor bir görev Baley'nin Aurora'ya gitmesi için bahanedir. Uzayın yeni şafağı Arz'dan mı sökecek Aurora'dan mı...